2021/215 DTÖ - Ticarette Teknik Engeller Hk.
Sayın Üyemiz,
Ticaret Bakanlığı İhracat Genel Müdürlüğü yazısına atfen, Türkiye İhracatçılar Meclisi'nden alınan bir yazıda, Dünya Ticaret Örgütü (DTÖ) Ticarette Teknik Engeller (TTE) Komitesi toplantıları marjında TTE Anlaşmasından kaynaklanan haklarımızın aktif olarak kullanıldığı, üye ülkelerin ihracatımızı kısıtlayıcı ve teknik engel yaratıcı mahiyette olduğu düşünülen taslak mevzuat ve uygulamaların ülkemiz tarafından da Özel Ticari Kaygı olarak Komite gündemine getirildiği, bu kapsamda, 2-4 ve 9 Haziran 2021 tarihlerinde çevrimiçi gerçekleştirilen Komite toplantısında ülkemiz tarafından; Suudi Arabistan'ın ülkemiz ürünlerine yönelik ayrımcı uygunluk değerlendirmesi uygulamasının ve Mısır Üretici Kayıt Sisteminde yaşanan zorlukların da Özel Ticari Kaygı olarak gündeme getirildiği ifade edilmektedir.
Anılan yazıda devamla, Suudi Arabistan'ın mevcut gümrük uygulamaları ile ciddi anlamda çelişen ülkemiz ürünlerinin gümrüklerdeki 300 güne varan uzun bekleme süreleri ve buna gerekçe olarak gösterilen ürün güvenliği denetimlerine ilişkin olarak, Suudi Arabistan'a DTÖ TTE anlaşması kapsamındaki, En Çok Kayrılan Ülke ve Ulusal Muamele; ticaretin gereğinden fazla kısıtlanmaması; ticareti kısıtlayan uygulama ile dayandırıldığı meşru gerekçe arasında makul organik bir bağın bulunması ve uygunluk değerlendirmesi prosedürlerinin keyfi ve ülkeler arasında gizli bir kısıtlama oluşturacak şekilde uygulanmaması hususlarındaki yükümlülükleri hatırlatılarak, Türkiye'ye yönelik söz konusu uygulamalarını DTÖ Anlaşmaları hükümlerine uyumlu hale getirilmesinin talep edildiği, Suudi Arabistan temsilcisinin cevabi konuşmasında ise; ülkemiz menşeli ürünlere karşı ayrımcı ve kısıtlayıcı bir uygulamada bulunmadıklarını, tüketici tercihlerine müdahale etmediklerini ve ithalatçılara menşe ülke özelinde herhangi bir telkinde bulunmadıklarını dile getirdikleri belirtilmektedir.
Bununla birlikte, Mısır Üretici Kayıt Sisteminde devam eden yapısal sorunlara dikkat çekilerek, sistemin şeffaflığı, öngörülebilirliğinin sağlanması ve sistemin uygulanmasına ilişkin halen belirsizliğini koruyan hususların açıklığa kavuşturulmasının talep edildiği, Mısır tarafının cevaben; tüm soru ve kaygıların not alındığını ve başkente iletileceğini, ayrıca sorun yaşayan firmaların bir listesinin paylaşılması halinde yardımcı olunabileceğini dile getirdikleri ifade edilmektedir.
Öte yandan, toplantı gündeminde ülkemiz tarafından gündeme getirilen Özel Ticari Sorunlar'ın dışında, ülkemizin ticaret ortakları, hedef ihraç pazarları ve ürün kompozisyonu ile ticarette teknik engel olarak değerlendirilebilecek benzer uygulamaların göz önünde bulundurularak ihracatçılarımız açısından yakından takip edilen diğer “Özel Ticari Sorunlar” hakkındaki gelişmelere ilişkin dosya hazırlandığı, bu çerçevede, Komite gündemine getirilen, Endonezya tarafından uygulamaya alınan ve gıda ürünleri için 2024 yılına kadar bir geçiş süreci sağlanan “Helal Ürün Garantisi Kanunu”; Suudi Arabistan, Mısır ve Körfez İşbirliği Konseyi'nin taslak teknik düzenlemeleri ve son olarak Çin Halk Cumhuriyeti'nin kozmetik ürünlerin ticareti ve ithal gıda ürünlerinin üreticilerinin kaydı için yapılan düzenlemelerine ilişkin hususların özetlendiği bildirilmektedir.
Bu kapsamda, Suudi Arabistan'ın ülkemiz menşeli ürünlere yönelik teknik engel yaratan uygulamaları ile Mısır'ın ÜKS uygulaması ve bir örneği ekte sunulan diğer ülkelere ile yaşanılan “Özel Ticari Sorunlar”a yönelik görüş ve değerlendirmelerin ekte yer alan form ile tarafımıza iletilmesi hususu önem arz etmektedir.
Ek1: Ülkemizce Takip Edilen Diğer Özel Ticari Sorunlar (6 Sayfa)