Doğu Karadeniz Bölgesi 2013 Yılı İhracat Değerlendirme Basın Bülteni

DOĞU KARADENİZ BÖLGESİ

2013 YILI İHRACATINI DÜŞÜŞLE KAPATTI

Genel Sekreterliğimiz yetki alanında bulunan Doğu Karadeniz Bölgesi Trabzon, Rize, Artvin ve Gümüşhane illerinden 2013 yılında 1.586.019.192 USD tutarında ihracat gerçekleşmiş olup, gerçekleşen ihracatımızda bir önceki yıla göre (2012 yılı ihracatı 1.639.278.678 USD olarak gerçekleşmişti.) göre % 3,2 oranında bir düşüş yaşanmıştır.

2013 yılı Ülkemiz ihracatı olan 151 Milyar 707 Milyon Dolar ihracat içinde % 1,04 oranında bir paya sahip olan Doğu Karadeniz Bölgemiz illeri arasında, en yüksek ihracat hacmi 2013 yılında da Trabzon ilimizden gerçekleşmiş olup, Ülke geneli ihracat sıralamasında 81 il içerisinde Trabzon ili 17.'nci sırada yer almıştır.

2013 yılında Doğu Karadeniz Bölgesinden gerçekleşen ihracatın iller bazında dağılımı;

İl Adı

2012 YILI ($)

2013 YILI ($)

Değişim (%)

Trabzon

1.167.576.711

1.160.104.250

-0,6

Rize

383.839.581

359.642.607

-6,3

Artvin

87.646.394

66.137.881

-24,5

Gümüşhane

215.992

134.455

-37,8

TOPLAM

1.639.278.678

1.586.019.192

-3,2

 

Doğu Karadeniz Bölgesinden 2013 yılı ihracatı toplam 393 firma tarafından gerçekleştirilmiş olup, bu firmalarında illere göre dağımı; Trabzon 216 firma, Rize 89 firma, Artvin 85 firma ve Gümüşhane 3 firma şeklinde olmuştur.

Trabzon, Rize, Artvin ve Gümüşhane illerimizden gerçekleşen ihracatın ürün sıralamasında; 732.623.662 $ tutarında ihracatla Fındık ve Mamulleri birinci sırayı, 296.685.250$ tutarındaki ihracatla da Yaş Meyve Sebze Ürünleri ikinci sırayı ve 267.516.771 $ tutarındaki ihracatla Madencilik ürünleri üçüncü sırayı almaktadır.

DOĞU KARADENİZ BÖLGESİ İHRACATININ SEKTÖREL DAĞILIMI

SEKTÖR

2012

2013

DEĞİŞİM

DEĞER($)

DEĞER($)

%

I. TARIM

1.113.051.121

1.088.133.135

-2,24

A. BİTKİSEL ÜRÜNLER

1.093.186.640

1.059.945.623

-3,04

Hububat, Bakliyat, Yağlı Tohumlar ve Mamulleri

21.008.018

21.119.782

0,53

Yaş Meyve ve Sebze

351.341.843

296.685.250

-15,56

Meyve Sebze Mamulleri

2.972.634

3.438.316

15,67

Kuru Meyve ve Mamulleri

3.424.664

5.065.313

47,91

Fındık ve Mamulleri

713.892.782

732.623.662

2,62

Zeytin ve Zeytinyağı

233.408

365.588

56,63

Tütün

162.062

552.215

240,74

Süs Bitkileri ve Mam.

151.229

95.498

-36,85

B. HAYVANSAL ÜRÜNLER

9.958.766

18.381.681

84,58

Su Ürünleri ve Hayvansal Mamuller

9.958.766

18.381.681

84,58

C. AĞAÇ VE ORMAN ÜRÜNLERİ

9.905.715

9.805.831

-1,01

Ağaç Mamülleri ve Orman Ürünleri

9.905.715

9.805.831

-1,01

II. SANAYİ

218.809.740

230.369.286

5,28

A. TARIMA DAYALI İŞLENMİŞ ÜRÜNLER

5.994.298

4.805.882

-19,83

Tekstil ve Hammaddeleri

2.998.753

2.513.081

-16,20

Deri ve Deri Mamulleri

2.185.775

1.892.827

-13,40

Halı

809.771

399.974

-50,61

B. KİMYEVİ MADDELER VE MAMÜLLERİ

54.930.435

56.309.515

2,51

Kimyevi Maddeler ve Mamulleri

54.930.435

56.309.515

2,51

C. SANAYİ MAMULLERİ

157.885.007

169.253.889

7,20

Hazırgiyim ve Konfeksiyon

5.653.843

11.132.813

96,91

Otomotiv Endüstrisi

28.612.142

31.748.663

10,96

Gemi ve Yat

133.021

85.941

-35,39

Elektrik-Elektronik,Mak.ve Bilişim

12.244.976

17.915.465

46,31

Makine ve Aksamları

8.112.639

9.474.509

16,79

Demir ve Demir Dışı Metaller

10.347.926

12.338.058

19,23

Demir Çelik ürünleri

45.524.604

36.285.769

-20,29

Çimento ve Toprak Ürünleri

24.216.151

26.183.691

8,12

Değerli Maden ve Mücevherat

9.284

551.746

5843,23

Savunma Sanayii

4.910.135

7.257.191

47,80

İklimlendirme Sanayii

17.809.054

16.047.226

-9,89

Diğer Sanayi Ürünleri

311.231

232.817

-25,19

III. MADENCİLİK

307.417.817

267.516.771

-12,98

Maden ve Metaller

307.417.817

267.516.771

-12,98

       

TOPLAM

1.639.278.678

1.586.019.192

-3,25

 

Bölge ihracatının ana sektörler bazında dağılımında ise ihracat içinde tarım ürünlerinin payı %69, madencilik ürünlerinin payı % 17 ve sanayi ürünlerinin payı da % 14'e tekabül etmektedir. Bu ana sektörlerden de Sanayi Ürünleri ihracatımızda %5 oranında artış görülmesine rağmen, tarım ürünleri ihracatında %2 ve madencilik ürünleri ihracatında ise yurt dışı piyasalardaki emtia fiyatlarındaki düşüşe bağlı olarak %13 oranında bir düşüş yaşanmıştır. Sanayi ürünleri grubunda Trabzon ilimizde üretimi gerçekleşen ve her geçen gün ihracattaki payı artan Otomotiv Endüstrisi sanayi grubu ihracatında önemli bir paya sahip bulunmakta ve Bölge içinde üretiminin gerçekleşmesi nedeniyle Bölge ekonomisine katma değer açısından çok büyük bir katkı sağlamaktadır.

Sektörel dağılım tablolarından da görüleceği üzere Bölgemiz ihracatı tarımsal ürün kompozisyonundan oluşmakta olup, bu ürünler içinde de en büyük payı fındık ve yaş meyve sebze almaktadır. Madencilik ürünleri ise Bölge içindeki illerden çıkarılan bakır, çinko ve krom cevherinden oluşmakta olup, bu ürünlerde ağırlıklı olarak başta Çin ve Hindistan olmak üzere Uzakdoğu ülkelerine hammadde olarak ihraç edilmektedir.

Bölgemizden 2013 yılı Ocak-Aralık döneminde 113 değişik ülkeye ihracat yapılmış olup, en fazla ihracat yapılan ilk 5 ülke ise sırasıyla; Rusya Federasyonu, İtalya, Almanya, Gürcistan ve Çin Halk Cumhuriyeti olmuştur. En çok ihracatımızın yapıldığı bu ülkelerden Rusya Federasyonu'na yönelik ihracatımızda %11.5, Gürcistan'a yönelik ihracatımızda da % 5.9 oranında düşüş yaşanmasına karşın ÇHC, İtalya ve Almanya'ya ihracatımızda ise önemli artışlar yaşanmıştır.

ÜLKELER BAZINDA İHRACAT

DOĞU KARADENİZ BÖLGESİ

ÜLKE

2012

2013

DEĞİŞİM

DEĞER($)

DEĞER($)

%

RUSYA FEDERASYONU

356.297.864

315.323.061

-11,50

İTALYA

142.255.244

163.580.736

14,99

ALMANYA

128.463.399

160.559.196

24,98

GÜRCİSTAN

169.790.225

159.709.349

-5,94

ÇİN HALK CUMHURİYETİ

93.683.821

149.907.004

60,01

FRANSA

108.603.886

91.296.548

-15,94

BULGARİSTAN

25.824.022

62.713.614

142,85

BELÇİKA

48.757.061

52.812.521

8,32

AZERBEYCAN-NAHCIVAN

35.469.468

37.274.798

5,09

KANADA

43.713.222

36.038.449

-17,56

Diğer

1.152.858.212

1.229.215.275

-

TOPLAM 113 ÜLKE :

1.639.278.678

1.586.019.192

-3,25

 

Doğu Karadeniz Bölgemizden gerçekleşen ihracatımızın %45'i Avrupa Birliği Ülkelerine, %30'u Eski Doğu Bloğu Ülkelerine gerçekleştirilmiştir. Bölgenin hedef pazarı konumunda olan Rusya Federasyonu'na yönelik ihracatımızda %11,5 oranında bir düşüş yaşanmış olup, bu azalışta da en önemli etken özellikle yaş meyve sebze ihracatçılarımızın gerek Rus gümrük idarelerinde ve gerekse piyasa Rusya Federasyonu'nda yaşamış oldukları aşırı bürokratik uygulamalar ve karşılaşılan tarife dışı engellerden kaynaklanmaktadır. .

Bunun yanısıra, yine yakın komşu ülke pazarlarımızdan olan Gürcistan'a yönelik ihracatımızda %6 düzeyinde bir düşüş yaşanmıştır. İhracatımızda yüksek oranlı artışların görüldüğü Ülkeler sırasıyla İtalya, Almanya ve Çin Halk Cumhuriyetidir. Doğu Karadeniz Bölgemizden ihracatın yapıldığı Ülke sayısının her geçen gün artması ve hemen hemen dünyanın her kıtasına ihracat yapılır hale gelmesi Bölge ihracatçılarımızın yoğun gayretlerini açıkça ortaya koymaktadır.

ÜLKE GRUPLARI BAZINDA İHRACAT

DOĞU KARADENİZ BÖLGESİ

ÜLKEGRUBU

2012

2013

DEĞİŞİM

DEĞER($)

DEĞER($)

%

AVRUPA BİRLİĞİ ÜLKELERİ

702.754.334

707.365.078

0,66

ESKİ DOĞU BLOKU ÜLKELERİ

542.143.973

488.544.462

-9,89

AMERİKA ÜLKELERİ

74.713.217

83.064.389

11,18

DİĞER AVRUPA ÜLKELERİ

40.420.516

34.499.932

-14,65

ASYA - OKYANUSYA ÜLKELERİ

187.695.892

182.195.290

-2,93

ORTA DOĞU ÜLKELERİ

30.804.723

22.216.682

-27,88

TÜRKİ CUMHURİYETLER

38.789.454

48.254.935

24,40

AFRİKA ÜLKELERİ

20.167.295

18.630.991

-7,62

DİĞER ÜLKELER

1.789.273

1.212.845

-

       

TOPLAM

1.639.278.678

1.586.019.192

-3,25

 

Birliğimiz yetki alanında bulunan Doğu Karadeniz Bölgemiz illerinden Birliğimize kayıtlı ihracatçı firmalar arasından 3 sektör liderinin çıkması da bizler için önemli gurur kaynağı olmuştur. Fındık ve Mamülleri Sektöründe Trabzon merkezli Oltan Gıda Maddeleri İhracat Ltd.Şti., Yaş meyve Sebze sektöründe Trabzon merkezli Kalyoncu Nakliyat Turizm Tic.Ltd.Şti. firmalarımız sektörlerine Türkiye geneli en fazla ihracatı gerçekleştirerek birinci olmuş, yine Rize menşeli Çayeli Bakır İşletmeleri A.Ş. firmamızda madencilik sektöründe Türkiye geneli en fazla ihracatı gerçekleştirerek sektöründe birinci olmuştur.

Bu üç ana sektörlerde de Türkiye geneli gerçekleşen sektör ihracatının; fındık ve mamülleri ihracatının %41'i, yaş meyve sebze ürünlerinin %13'ü ve madencilik ürünlerinin de % 5'i Bölgemiz ihracatçı firmaları tarafından gerçekleşmiştir.

Değerli basın mensupları,

2013 yılında sık sık yaptığımız uyarılarda da belirttiğimiz gibi, Bölge olumsuz şartları ve ihracatın yapıldığı piyasalarda karşılaşılan sorunlardan dolayı Bölge ihracatının sürekli düşüş trendinde bulunduğu ve bundan dolayı da, Bölge olumsuz şartları çerçevesinde ihracatçılarımıza destek verilmesi, yatırım teşvik mevzuatında Bölgemizin 5.'nci veya 6.'ncı Bölge kategorisine alınması gerektiği yetkili makamlara ve Bölge siyasi otoritelerine intikal ettirilmişti. Ancak, Bölge olumsuz şartlarında ihracatçılarımızın destek görmemesi, global piyasalarda yaşanan çalkantılar, döviz kurlarındaki inişli çıkışlı ve istikrarsız seyir, hedef ülke piyasalarında ihracatçılarımızın yapmamış oldukları sorunlar Bölge ihracatımızı düşüş trendine sokmuştur.

Ancak, 2014 yılına ümitle bakıyoruz, özellikle İhracattan sorumlu Ekonomi Bakanlığına sektör içinden tecrübeli ve geçmişte bizler gibi ihracat sektöründe hizmetleri bulunan değerli Bakanımız Nihat ZEYBEKÇİ'nin atanması ihracatçı için en önemli ümit kaynağı olmuştur. Bunun yanında, yakın komşu ülkeler ve Rusya Federasyonu'na yönelik ihracatımızın artması için yapılacak çalışma ve projelerimizin hayata geçirilmesi ihracatımızı tekrar artış trendine sokacağına inanmaktayız. Bunun yanında, Bölge şartlarında ihracatımıza destek verilmesi için Bölge siyasilerinin de ihracatçılarımızın sesine kulak vermesi Bölge ekonomisine katkı olarak geri dönecektir. Bundan dolayı 2014 yılında Bölge siyasilerini ihracatçılarımızın projelerine daha çok sahip çıkmaya davet etmekteyiz.

Ahmet Hamdi GÜRDOĞAN
Yönetim Kurulu Başkanı

İlgili Fotoğraflar